پژوهشی درباره آیات متشابه لفظی قرآن کریم
نویسندگان
چکیده
در قرآن کریم آیات فراوانی با الفاظ مشابه وجود دارد که این پرسش را در ذهن خواننده ایجاد می کند؛ آیا در قرآن کریم تکرار وجود دارد؟ آیا این تکرار به بلاغت و فصاحت قرآن آسیب نمی رساند؟پاسخ به این پرسش ها سبب پیدایش دانشی به نام آیات متشابه لفظی گردیده است. در این نوشتار کوشیده شده است از این دانش تعریف روشنی داده شود و این آیات در تقسیم بندی جدید بررسی گردد. در آغاز وجوه اختلاف در آیات متشابه لفظی تبیین می شود. سپس راهکارهای قرآن پژوهان در توجیه این تفاوت ها را که خود از جهت نوع پاسخ به چند دسته کلی قابل تقسیم است- یادآور خواهد شد. در این نوشتـار دیدگاه های سه تن از نویسندگانی که درباره این دانش کتابی سامان داده اند، ذیل آیات بیان می شود.
منابع مشابه
بررسی حکمت اختلاف فعلی در آیات متشابه لفظی
بررسی حکمت اختلاف فعلی در آیات متشابه یکی از مباحث علوم قرآنی است که در آثار علمی و تفسیری امامیه کمتر بدان توجه شده است. با توجه به اینکه انواع مختلفی از تفاوت در اسلوب در آیات متشابه یافت می شود، در نوشتار حاضر فقط تفاوت آیات متشابه از نوع اختلاف فعلی بررسی شده است که در یازده مجموعه خلاصه می شود، و مقصود آن دسته از آیاتی است که بیشتر تعابیر آیات، همسان و فقط قالب فعلی آنها متفاوت است. برخی ب...
متن کاملپژوهشی فلسفی-کلامى درباره وحیانیت الفاظ قرآن کریم
یکى از موضوعاتى که به لحاظ قرآنشناختى از اهمیت ویژهای برخوردار است و مىتوان گفت در زمان ما بهصورت مسألهای کلامى یا شبهکلامى مطرح شده است، موضوع «وحیانى بودن الفاظ و عبارات قرآن» است. این ادعا که تمامى الفاظ قرآن کریم اعم از حروف و کلمات عیناً وحى الهى است، مىبایست در قالبى علمى و استدلالى مطرح گردد. مقالهی حاضر ضمن یادآورى گفتههاى تعدادى از متکلمین و حکماى اسلامى و دیگ...
متن کاملکارکرد سیاق در فهم آیات متشابه لفظی در محاورۀ خداوند و ابلیس
تشابه لفظی و تکرار داستانهای قرآن از جمله مواردی است که میتوان با تأمل بر نقش سیاق به تحلیل آن پرداخت. پژوهش پیشرو با بررسی کارکرد سیاق به تبیین علل تکرار داستان آفرینش در قرآن پرداختهاست. از اینرو با توجه به نقش محوری ابلیس در سورههای اعراف، حجر، اسراء و ص، قرائن پیوستۀ لفظی و غیرلفظی این آیات مورد توجه قرار گرفته است. یافتههای پژوهش، حاکی است که با وجود تکرار برخی عبارات در ظاهر این آ...
متن کاملحجیت ظواهر آیات قرآن کریم
بحث از حجیت ظواهر آیات در حقیقت گفتگو از اصل حجیت آیات است زیرا اگر ظواهر آیات حجت نباشد نظر به اینکه نصوص بسیار کم است از آیات بعنوان دلیل اصلی احکام چیزی باقی نمی ماند تا در استنباط احکام شرعی بدان استناد شود حجیت ظواهر آیات قران مجید همچون ظواهر سنت و سایر امارات ظنی به دلیل معتبر قطعی نیازمند است تا با ترتیب صغری و کبرای منطقی بتوانیم به مطلوب قطعی دست یابیم به عبارت دیگر ظواهر آیات دلیل ظن...
متن کاملنقد دیدگاهها در چرایی وجود آیات متشابه در قرآن
به فرموده قرآن مجید، آیات الهی دو دستهاند: محکم و متشابه. متشابهات نیز دو ویژگی دارند: 1ـ دستاویزی برای فتنهجویان بیماردل، 2ـ تأویلپذیری. با توجّه به تصریح خود قرآن به وجود متشابهات در آن، پرسشی در افکار پدید آمده است که راز وجود این آیات در قرآن حکیم چیست؟ در این نوشتار پاسخهای گونهگون قرآنپژوهان و مفسّران گرانمایه را که به هجده پاسخ میرسد، بررسی نموده و همه را بر کرسی نقد مینشانیم و در ...
متن کاملبینامتنی لفظی شعر بدوی جبل با قرآن کریم
هر چند اصطلاح بینامتنی در دهههای اخیر مطرح شده است، اما این پدیده با همهی انواع خود از دیرباز در ادبیات اسلامی کاربرد داشته است. شایعترین نوع این پدیده، کاربرد آیات، واژگان و معانی قرآنی یعنی اقتباس در آثار ادبی است. ادیبان و شاعران معاصر نیز به این امر بیتوجه نبودهاند. یکی از شاعران معاصر عرب که از مضامین و واژههای قرآنی بسیار سود جسته و جایگاه ویژهای را در این عرصه به خود اختصاص داده ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
علوم قرآن و حدیثجلد ۲۰۱۰، شماره ۰۷، صفحات ۰-۰
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023